Als er sprake is van een spoedsituatie, kan ervoor gekozen worden om je te laten opnemen in een psychiatrisch ziekenhuis zonder dat je dit wilt. We spreken dan van inbewaringstelling, oftewel IBS. Hieronder vertellen we je graag meer over wat een inbewaringstelling inhoudt, hoe het in de praktijk werkt en wanneer je ervoor in aanmerking komt.
Als er mensen in je directe omgeving zijn die vinden dat er een reële kans bestaat dat je jezelf of iemand anders iets aan zult doen, kunnen zij een dokter of de politie inschakelen om je gedwongen te laten opnemen in een psychiatrisch ziekenhuis. De burgemeester kan dan een beschikking afgeven om je te laten opnemen. Er bestaat in dit geval een dringende reden, waarbij er niet te veel tijd verloren moet gaan. De Wet zorg en dwang, oftewel de Wzd, bepaalt dat de opname onmiddellijk ingaat zodra de burgemeester de inbewaringstelling afgeeft.
Er zijn een aantal redenen waarom overgegaan kan worden tot een inbewaringstelling. Zo kan bijvoorbeeld je veiligheid in gevaar zijn of het kan zijn dat je gedrag leidt tot een agressieve reactie van iemand anders. Daarnaast wordt deze spoedmaatregel vaak ingezet als de veiligheid van anderen wordt bedreigd, als je lijdt aan een psychische stoornis of als er sprake is van levensgevaar, ernstig lichamelijk letsel of verwaarlozing.
We zien regelmatig dat er voor een IBS wordt gekozen als er acute dreiging is en het te veel tijd kost om de uitspraak van de rechter af te wachten. Het kan eveneens voorkomen dat een vrijwillige opname verandert in een gedwongen inbewaringstelling.
Je komt pas in aanmerking voor een IBS als je twaalf jaar of ouder bent en als je je verzet tegen een opname. Ook als je een vertegenwoordiger hebt die het probeert tegen te houden, heeft de burgemeester de mogelijkheid om een inbewaringstelling op te leggen. Verder zien we met regelmaat dat er een besluit tot IBS wordt ingezet als je ouders of voogden die samen het ouderlijk gezag hebben het niet eens zijn over de opname. Dit laatste geldt ook als je jonger bent dan twaalf jaar.
Zijn er mensen in je omgeving die van mening zijn dat een IBS nodig is, dan kunnen ze deze aanvragen. Dit kunnen bijvoorbeeld je ouders zijn, je partner, de huisarts, de crisisdienst of de groepsleiding. Deze aanvraag komt bij een psychiater terecht die gaat bekijken of de IBS noodzakelijk is. Hij stelt dan een geneeskundige verklaring op die naar de burgemeester gaat en hij pleegt overleg met de psychiater.
Als hieruit blijkt dat er een dringende reden voor de opname is, keurt de burgemeester deze goed. Je wordt dan meteen opgenomen en je familie ontvangt een schriftelijk bericht hierover van de geneesheer-directeur. Vervolgens kom je bij de rechter die bekijkt of voortzetting van de opname vereist is. Je krijgt een advocaat en een patiënten-vertrouwenspersoon toegewezen die je bijstaan.
Tijdens de zitting mogen je ouders of je partner aanwezig zijn en iedereen heeft het recht om zijn zegje te doen. Na de zitting zal de rechter beoordelen of het recht goed is toegepast, hij bekijkt of je nog steeds een gevaar bent en of voortzetting essentieel is. Is dit het geval, dan wordt de IBS ingezet voor drie weken. Verlenging is niet mogelijk.
Als je psychiater vindt dat je de instelling nog niet kunt verlaten, vraagt hij een rechterlijke machtiging aan en de IBS blijft in dit geval van kracht tot aan de start van de rechterlijke machtiging.
Deze periode mag maximaal drie weken duren. Is je psychiater van mening dat er geen noodzaak meer is voor de gedwongen opname, dan mag deze op elk moment worden stopgezet.
Op de website van eMates vind je een kennisbank met tientallen relevante artikelen die antwoord geven op je vragen: Heb je deze artikelen al gelezen:
Heb je een vraag? Stel je vraag gerust door contact met ons op te nemen!
Liever direct inschrijven? Meld je nu aan!