Iedereen heeft er wel eens van gehoord: de officier van justitie. Maar heb je je wel eens afgevraagd wat een officier van justitie nu eigenlijk precies is en welke verantwoordelijkheden heeft hij? We vertellen je hieronder graag meer over de officier van justitie en de taken die hij vervult.
Een andere term voor de officier van justitie is een algemeen opsporingsambtenaar. De officier van justitie, oftewel de OvJ, vertegenwoordigt in ons land het Openbaar Ministerie. En wat is het Openbaar Ministerie? Dit is de organisatie die als functie heeft om strafbare feiten op te sporen en te vervolgen. We hebben in Nederland tot wel 800 officieren van justitie die in naam van het Openbaar Ministerie handelen en alles in goede banen leiden.
Een belangrijke vervolgvraag is natuurlijk wat de verantwoordelijkheden van de officier van justitie zijn. We leggen het je graag uit. De officier van justitie heeft een breed takenpakket. Zo ben je als officier van justitie onder meer belast met het gezag over de onderzoeken van de politie. Je zorgt ervoor dat het opsporingsonderzoek op correcte wijze wordt uitgevoerd en ziet toe op de juiste toepassing van de regels.
Wil je als officier van justitie bijvoorbeeld de woning van een verdachte laten doorzoeken, dan vraag je hiervoor toestemming aan de rechter-commissaris. Bij zware misdrijven heeft de officier van justitie de directe leiding tijdens het onderzoek van de politie en de recherche. Tevens fungeert hij in de rechtszaal als strafeiser. De rechter bepaalt dan of hij de strafeis overneemt of niet. Voorts moet de officier van justitie erop toezien dat de uitspraken van de rechter worden uitgevoerd.
Meld je je bijvoorbeeld niet op tijd als je een celstraf hebt gekregen, dan kan hij ervoor zorgen dat de politie je komt ophalen. Verder is de officier van justitie eveneens de persoon die bepaalt of een zaak bij de rechter komt en of een zaak in behandeling genomen wordt. Als er bijvoorbeeld te weinig bewijs tegen de verdachte is, dan heeft hij de mogelijkheid om ervoor te kiezen de zaak niet aan te nemen, ofwel te seponeren.
De officier van justitie vervult in de rechtszaal een belangrijke functie waarover we je graag meer informatie geven. Hij treedt namelijk op als openbaar aanklager. Je vindt hem in de rechtszaal altijd links naast de rechter en hij is net als de rechter gekleed in een zwarte toga met witte bef. Als de zitting begint, vertelt hij wat de tenlastelegging is.
Dit betekent dat hij de verdachte informeert over het feit of de feiten waarvoor hij terecht staat. Vervolgens mag hij tijdens de ondervraging van de rechter vragen stellen aan zowel de verdachte als de getuigen. Daarna houdt hij zijn requisitoir. Hiermee bedoelen we dat hij de rechter een uiteenzetting geeft over wat hij van de zaak vindt en wat de strafeis wordt. Bij de strafeis kun je onder andere denken aan een taakstraf, een geldboete of een celstraf.
De officier van justitie heeft de plicht om zich aan de regels van de wet te houden. De rechter is degene die erop toeziet dat dit op juiste wijze gebeurt.
Net als de politie heeft de officier van justitie de mogelijkheid om bepaalde dwangmiddelen in te zetten. Je kunt hierbij denken aan iemand staande houden of arresteren, fouilleren of vasthouden op het politiebureau. Dwangmiddelen mogen alleen gebruikt worden als het strafbare feit de rechtsorde dusdanig verstoord dat de inzet ervan geoorloofd is.
Op de website van eMates vind je een kennisbank met tientallen relevante artikelen die antwoord geven op je vragen: Heb je deze artikelen al gelezen:
Heb je een vraag? Stel je vraag gerust door contact met ons op te nemen!